طراحی شبکه های باران سنجی با استفاده از روشهای ترکیبی جهت کاهش زمان فرایند طراحی

برنامه ریزی، طراحی، بهره برداری و مدیریت سیستمهای منابع آب نیازمند داده های قابل اطمینان در عرصه کیفیت و کمیت آب ورودی به سیستم می باشد. در این راستا، ظرف چهار دهه گذشته انتخاب موقعیت بهینه استقرار ایستگاه های پایش انواع فرایندهای چرخه هیدرولوژیکی یکی از اساسی ترین مباحث تحقیق در علم آب شناسی بوده است. این ایستگاه ها در جمع آوری اطلاعات یا داده ها برای بهره برداری موثر در تصمیم گیریهای مربوط به حوزه کارایی دارند. در این رساله یک روش کارا در طراحی شبکه پایش بارندگی ارائه گردیده است. با رویداشت به آگاهی نویسنده، در این مطالعه برای اولین بار از روشهای زمین آماری و تحلیل عاملها برای خوشه بندی و اولویت بندی باران سنجها جهت ارائه محتوای اطلاعاتی مطلوب بارندگی منطقه مورد استفاده واقع گردیده اند. بدین منظور، ابتدا با استفاده از تحلیل عامل ها ایستگاه های موجود خوشه بندی گردیده و سپس با ترکیب کریجینگ بلوکی و تحلیل عاملها، خوشه های ذکر شده اولویت بندی می گردند. پس از آن با استفاده از ترکیب کریجینگ نقطه ای معمولی و تحلیل عامل ها، کلیه نقاط عمومی داخل شبکه شامل یک شبکه یکنواخت، به هر کدام از خوشه ها منتسب می گردند. در نهایت با استفاده از روش مبتنی بر واریانس طراحی شبکه برای هر زیرمنطقه به صورت مجزا انجام می پذیرد. روش ارائه شده در یک بازه زمانی مناسب توانایی اجرای فرایند تحلیل را داشته، نیازی به پیش فرض برای تعداد خوشه ها و مراکز آنها نداشته و از همه مهم تر هدف از استقرار شبکه را در خوشه بندی در نظر می گیرد. پس از معرفی کلیات روش پیشنهادی، این روش بر روی داده های بارندگی مربوط به جنوب غرب ایران اعمال گردیده است. این روش در مقایسه با سایر روشهای مرسوم در طراحی شبکه پایش بارندگی از کارایی بیشتری برخوردار بوده و با اعمال آن بر منطقه اشاره شده، تعداد شش ایستگاه بهینه را مشخص می نماید. شاخص دقت در روش پیشنهادی بین روش جستجوی سرتاسری (که در آن تمام گزینه های محتمل در نظر گرفته می شود) و سایر روشهای مرسوم طراحی شبکه های پایش قرار می گیرد.